Ticaret Bakanlığı’nın GTS (genel ticaret sistemi) kapsamında açıkladığı öncü Aralık ayı dış ticaret verilerine göre; geçen yılın aynı ayına göre ihracat %24,9 artarak 22,27 milyar USD’ye yükselirken, ithalat ise aynı dönemde %29,2 artarak 28,91 milyar USD olarak gerçekleşti. Bu kapsamda dış ticaret açığı Aralık döneminde %45,9 artarak 6,64 milyar USD oldu.
Aralık ayında içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu ABD, İngiltere ve Irak takip etmektedir. İthalat kalemlerinde; Aralık 2021’de ilk sırayı Çin alırken, onu Rusya, Almanya ve ABD izlemiştir. Mal gruplarına bakıldığında, ham madde (ara mallar) yatırım (sermaye) ve tüketim mallarında ihracatında geçen seneye göre çift haneli artış görülmektedir. İthalat tarafında ise ham madde kategorisinde görülen %41,1 artışa karşılık; yatırım malları %11,7 artmış, tüketim malları ise %20,5 azalmıştır.
GTS’ye Göre Aylara Göre Dış Ticaret Verileri… Kaynak: Ticaret Bakanlığı, Bloomberg
İhracattaki güçlü artış eğilimi devam ederken, tüm zamanların en yüksek dönemsel ihracat tutarının kaydedildiği gözlenmektedir. İthalat tarafında ise, enerji ithalatı kaynaklı fiyat etkisi beklediğimiz gibi sürüyor, son dönemde enerji fiyatlarındaki artış çerçevesinde birim bazlı ithalat benzer seviyelerde olmasına rağmen, bunun fatura etkisi dış ticaret açığının artmasında etkin olmaktadır. Enerji ithalatının aylık bazda 7 milyar USD seviyesinde oluştuğu gözleniyor, bu da geçen yılın aynı dönemine göre %152,8’lik artışa işaret etmektedir. Hammadde fiyatlarındaki artışla beraber demir, çelik ithalatı %84,7, plastik ve mamulleri ise %42,2 artmıştır. Tüketim bazlı ithalat ise yavaşlamaktadır, bundan önceki süreçte pozitif iç talep ile beraber enerji ve hammadde etkisi çift taraflı olarak ithalatı artırmaktaydı. Söz konusu fiyat etkenleri, geçen seneki altın ithalatı artışı bu sene elemine olmasına rağmen ithalatın fiyat bazında artmasına neden olmaktadır.
Dış talep, Covid varyantlarının ve tedarik kısıntılarının yarattığı kısmi yavaşlama etkisi ile beraber ihracat tarafında belli oranda momentum yavaşlamasına neden olabilir. Türkiye’nin ticaret ortaklarındaki toparlanma etkisi ihracat eğilimleri açısından halen belirleyici olacaktır. Gelecek yıl cari denge açısından da, ihracattaki dış talep ekseninin, ithalatta ise artan enerji maliyetlerinin ve iç tüketim eğilimlerinin dikkate alınması gerektiğini düşünürüz.
Kaynak Tera Yatırım_Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
