Gıda enflasyonu… Ukrayna ve Rusya arasındaki çatışma, küresel petrol arzı için riskler doğurdu ve fiyatları keskin bir şekilde yükseltti. Bununla birlikte, enerjiye ek olarak, bölge bazı önemli tarımsal emtiaların önemli bir ihracatçısı olması itibariyle gıda ile ilgili enflasyonun da direkt yönlendiricisi olacaktır. Gıda ürünlerine yönelik daha yüksek fiyatlar, tüketiciler ve para politikası yapıcıları için zaten zorlu olan enflasyon tablosuna daha da fazla katkıda bulunacaktır.
Tarımsal üretim ve enerji ilişkisi… Rusya ve Ukrayna, bir dizi önemli emtiada büyük bir küresel rol oynamaktadır. Küresel buğday ve mısır ihracatının önemli bir bölümünü oluşturmaları itibariyle tahıl fiyatları üzerinden küresel gıda enflasyonunda artı etkisini muhtemelen gözlemleyeceğiz. Savaş nedeniyle tarım alanlarından göç, aynı zamanda artan petrol fiyatlarının gübreleme ve tarımsal üretim maliyetlerini de artırmasıyla enflasyon etkisi katmanlı şekilde gerçekleşecektir. Yaptırımların hedefi haline gelen Rusya ve Belarus aynı zamanda küresel lider gübre ihracatçılarıdır.
Tarım, hem doğrudan yakıt ve elektrik kullanımında hem de gübre ve böcek ilaçları gibi enerji yoğun ürünler aracılığıyla dolaylı olarak enerji yoğun bir sektördür. Bu nedenle, fiziksel hasar, hükümet yaptırımları veya işletmelerin kendi yaptırımları nedeniyle arz kesintileri potansiyeli tarım sektörüne kadar uzanıyor ve gıda maliyetlerini daha da artırma tehdidinde bulunuyor.
Tarım emtia grubu, buğday ve mısır kontratları karşılaştırması… Kaynak: Bloomberg
Sonuç? Ukrayna'daki ihtilafla ilgili endişeler fiyatları daha da yükseltmeden önce gıda ile ilgili emtia fiyatları zaten yüksekti. Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana buğday fiyatları %22, mısır fiyatları ise %7 arttı. Mevcut enflasyon ortamı ışığında yön olumsuz, yüksek gıda emtialarının enflasyon üzerindeki etkisi de sadece tarımsal üretim üzerinden değil, aynı zamanda enerji enflasyonundan da etkilenmeleri neticesinde olacaktır. Önemli fiyat sıçramaları enflasyonu daha da artıracak ve büyüme üzerinde baskı yaratacaktır. Fiyat artışının dizginlenmesinin zaten zor olduğu bir ortamda bu, ek bir enflasyon kaynağıdır.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
